Ekonomi ve iş dünyasında yaşanan son olaylar şöyle;
“Özellikle ortaklık, ortaklığa gidecek bir yolda herhangi bir görüşmemiz de yok, öyle bir şeye açık da değiliz”
TOGG CEO’su Gürcan Karakaş:
“T8X üzerine şimdiden çalışmalarımıza başladık. Normalde böyle bir ürünün dediğiniz doğru, 2,5 senede çıkması lazım ama biz onu 2 sene kadar evvel çıkarmak adına çabalıyoruz şu an”
“Almanya’daki öğrendiklerimizi Fransa ve İtalya’da devam ederek ilerlemek istiyoruz”
Togg’un üçüncü modeli T8X’in kısa sürede çıkarılması adına çalışmaların sürdüğü, diğer Togg modellerinin yurt dışında Almanya’dan ardından Fransa ve İtalya’da satışa çıkmasının hedeflendiği açıklandı.
TOGG Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı ile TOGG Üst Yöneticisi (CEO) Gürcan Karakaş, Münih’te düzenlenen ve şirketin yenilikçi ürün gamı ile mobilite ekosistemini tanıttığı IAA Mobility 2025’te basın mensupları ile bir araya geldi.
Fuarla ilgili bilgi veren Tosyalı, T10F ile T10X’in Avrupa pazarındaki otomobillerin güvenliğinin değerlendirildiği bağımsız Euro NCAP programının tüm testlerinden en yüksek seviye olan 5 yıldız aldığını bildirdi.
Ürettikleri araçların her zaman arkasında olduklarını, tüketicilerin her sorunda kendilerine direkt ulaşabildiğini dile getiren Tosyalı, “Ürünümüzün kalitesinden eminiz. Tereddüdümüz olsa gelip burada boy göstermezdik. Teknolojik olarak da ekibimden, kullanıcı dönüşlerinden aldığım kadarıyla muadil araçlar içerisinde en mükemmeli diyebilirim. Eksiğimiz olabilir ama eksiğimizi her an revize etmek üzere altyapımız var ki hemen revize ediyoruz.” diye konuştu.
– “Ortaklık adına kimseyle görüşmemiz yok”
Fuat Tosyalı, yerli yahut yabancı yatırımcılar ile görüşüp görüşmediklerinin sorulması ve Çinli yatırımcılar ile görüştüklerine dair iddiaların hatırlatılması üzerine, şu açıklamalarda bulundu:
“Görüşmedik bugüne kadar. Böyle bir ihtiyacımız da yok. 5 ortak olarak yola çıktık. Durumumuzdan da ortaklığımızdan da memnunuz. Taze bir hissedar almaya ihtiyaç yok, birincisi bu. İkincisi Çinli ile şunla bunla falan görüşmemizi gerektirecek bir durum da yok. Yani ülkemizde sadece otomobil sektöründe yok Çinliler, bütün sektörlerde var. ‘Yani talep geliyor mu?’ Talep geliyor. ‘Gelmiyor desen’ ne oluyor, niye bunlara talep gelmiyor? Geliyor desen olmaz. Böyle bir şey yok ortada yani.”
Tosyalı, görüşmelerinin genellikle teknoloji alanında işbirliği adına olduğuna işaret ederek, “Teknoloji geliştirmek adına Alman bir teknoloji tedarikçisi ile de görüşürüz, Amerikalıyla da görüşürüz, Çinliyle de görüşürüz. Çünkü eninde sonunda dünyaya entegre bir yapı yapıyoruz. Fakat neticede özellikle ortaklık, ortaklığa gidecek bir yolda herhangi bir görüşmemiz de yok, öyle bir şeye açık da değiliz. Ama aracımızı geliştirebilme adına Ülkemiz’den de oldukça tedarikçiyle görüşüyoruz. Dünyanın her yeriyle görüşüyoruz.” diye konuştu.
– “Almanya adına fabrika çıkış fiyatımız Ülkemiz’den ucuz olmayacak”
TOGG Yönetim Kurulu Başkanı Tosyalı, bir gazetecinin T10F ile T10X’in 29 Eylül’de Almanya’da ön siparişe açılacağını hatırlatarak, iki ülke arasındaki fiyat farkının neden kaynaklandığı şeklindeki soru üzerine, şunları aktardı:
“Bizim fabrika çıkış fiyatımız belli. Burada muazzam bir rekabet var. Arada oldukça dev bir fark yok zaten. Üretim maliyeti, bir dar marjınız var, bir de marketin belirlediği fiyat var. Zaten orada sıkışıksınız. Almanya’da daha ucuz nasıl satalım? Neticede bizim bir fabrika çıkış fiyatımız var.
Bu ürünün her ülkede, o ülkedeki vergilere göre fiyat farklılıkları içerebilir. O üzerindeki mali, vergisel yüklerden kaynaklanır. Netice bizim adına değişmiyor. Ülkemizde uygulanan ÖTV miktarlarıyla, Almanya’da satışta uygulanan miktarlar tabii ki değişiklikler gösteriyor. KDV’si, ÖTV’si aracın nihai fiyatını belirliyor. Bu bizim kontrol edebileceğimiz bir oran değil ama bizim Almanya adına fabrika çıkış fiyatımız Ülkemiz’den ucuza olmayacak.”
Tosyalı, hurda araç indirimi adına bir girişimlerinin olup olmadığının sorulması üzerine, böyle bir girişimlerinin bulunmadığını fakat trafikteki ortalama araç yaşının düşürülmesi, kazaların azaltılması ve pazarın hareketlenmesi adına böyle bir indirimin yararlı olacağını anlattı.
– “NCAP’in 5 yıldızı bizi daha fazla tercih edilebilir noktaya getirecek”
Fuat Tosyalı, Euro NCAP’ten iki aracın da 5 yıldız almasının satışlara etki edip etmeyeceği sorusuna ilişkin, kesinlikle katkı sunacağı yanıtını verdi.
Bir otomobil alındığında sürücünün ona canını emanet ettiğini ve en sevdiklerini bindirdiğini dile getiren Tosyalı, güvenilir olmasının otomobilin fiyatından ve konforundan daha kritik olduğunu vurguladı.
Tosyalı, “Bizi bu açıdan diğer birçok markadan daha fazla tercih edilebilir noktaya getireceğine inanıyorum. Çünkü buna oldukça yatırım yaptık. Bize ciddi bir maliyeti var ama bunun karşılığında güvenli bir araç sunmanın da huzuru var. Tercih noktasında tüketicilerin aracımızı daha öncelikli değerlendireceğine inanıyorum.” şeklinde konuştu.
– “TOGG ileride mutlaka halka arz olmalı”
TOGG Yönetim Kurulu Başkanı Tosyalı, halka arz yahut exit benzeri planlarının olup olmadığına yönelik soruya karşılık, şu cevabı verdi:
“Exit söz konusu değil fakat halka arz her şirketin yol haritasında olması gerekiyor. Halka arzı bir paylaşım olarak görüyoruz. Günümüzde değil, oldukça kısa zamanda da değil ama TOGG mutlaka halka arz olmalı, hissesini halka arz etmeli ve Ülkemiz’den yatırımcılar almalıdır. Bu tabii Togg’un başarısına ortak etme anlamında anlaşılır. Bu, Togg’u da daha oldukça güçlü kılar. Ama evvel biz Togg’u başarılı, karlı ve hedeflediğimiz bir zemine oturtmamız lazım. Oraya oturttuktan ardından da arzu edenleri paydaşlığa alabiliriz ve halka arz olmalıdır diye de düşünüyorum.”
Tosyalı, Togg’un yıllık üretim kapasitesinin 175 bin olduğunu, bu rakama diğer modellerle birlikte ulaşmaları gerektiğini kaydederek, ihracat ve iç pazar adetlerinin nasıl şekilleneceğine yönelik bir oran düşünmediklerini, fakat evvel kendi tüketicilerinin mutlu olacağı bir satış stratejisi izlediklerini anlattı.
Başlatacakları bayilik sisteminin müşteriye satış fiyatını etkilemeyeceğini aktaran Tosyalı, bu bayilerin deneyimleme ve satış sonrası hizmet noktasında kritik katkı sunacağını bildirdi.
Tosyalı, Togg T10X ilk ön siparişe açıldığında 177 bin talep geldiğinin hatırlatılması ve benzer bir talebi Almanya’dan bekleyip beklemediklerinin sorulması üzerine, Avrupa’dan da Almanya’dan da ciddi talep göreceklerini düşündüklerini aktardı.
Oldukça uzun zamandır Almanya’dan ciddi talep aldıklarını vurgulayan Tosyalı, “Pazarla ilgili bir tereddüdümüz yok. Burada bir aracımıza güveniyoruz, iki pazardaki rakiplerimizle olan mukayeseye her şekilde güveniyoruz. Orada bir sorun görmüyoruz. Kritik olan bizim bu talebi karşılayacak üretim yapabilmemiz. T10F de taze bir ürünümüz. Gittikçe artacak bir üretim kapasitemiz olacak. Bunu da dengeli bir şekilde iç piyasaya ve dış piyasaya yönlendireceğiz.” şeklinde konuştu.
– “Eşit koşulda hiçbir rekabetten korkumuz yok”
Fuat Tosyalı, Çinlilerin otomotiv yatırımına dair bir yorum üzerine, sadece Çinlilerin değil herkesin yatırım yapabileceğini, onların dünyanın her yerinde bulunduğunu belirtti.
“Tabii ki gelebilirler, bu ülkede yatırım da yapabilirler. Ama ben bizim toplumumuzla özdeşleşeceklerini, kaynaşacaklarını düşünmüyorum.” diyen Tosyalı, şunları kaydetti:
“Samimi görüşüm, bunun bir tarafa çekilmesini, polemik konusu olmasını da istemem. Çünkü ben de bu ülkenin sanayicisiyim, dünyanın her yerinde de yatırım yapıyorum. 50’yi geçti küresel çapta üzerinde işletme sayımız. İşletmelerimiz de öyle ufak ufak işletmeler değil. Etrafında oldukça endüstriyel kümelenmeleri oluşturduğumuz işletmelerimizle hakikaten o toplumun bir parçası olarak hareket ediyoruz.”
Tosyalı, Togg’u Gemlik’te kurduklarını, 3 bin çalışanlarının bulunduğunu, bu insanların gece gündüz üretim yaptığını ve ekosistemin bir parçası olduğunu bildirdi.
Kendilerinden bir otomobil alındığında o 3 bin kişinin yanı sıra yüzlerce tedarikçinin çalışanlarına katkı sunulduğunu belirten Tosyalı, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Eğer hakikaten Çinli yatırımcı buraya gelip bir tesis kurduğunda bizim benzeri davranacaksa ben kendim gider onun aracını alıp binerim. Aynı benim kardeşlerimi alıp çalıştıracaksa, iş ortamı oluşturacaksa, aynı sosyal standartları sağlayacaksa ve bizim toplumumuzun, ekosisteminin bir parçası olacaksa, o Çinli değil, aslında Türk. Biz de ona elimizden gelen desteği veririz. Ama buraya gelip inşaatını bile kendi müteahhidine yaptırırsa bu olmaz. O zaman bu zaten adil bir yarış da olmaz. Üretim maliyetlerimiz, maaşlarımız, bu işe yatırdığımız sermayemiz ortada.
Zaten eşit koşulda hiçbir rekabetten korkumuz yok. Daha iyi olan kazanır. Bir de tek marka değil ki, küresel çapta kadar marka var. Tabii ki başka üreticiler de olacak. Zaten bizim tek başımıza tüketicinin ihtiyacını karşılayacak gücümüz de yok. Herkes olacak ama olanların bu toplumun bir parçası olması lazım. Benim adına en değerli olan o. Tabii bunu sağlayacak olan da hakemlik yapan yüksek makamlarımız. Onlar da mutlaka bu dengeye dikkat ediyordur. Ben böyle düşünüyorum.”
Tosyalı, elektrikli araçlarda ÖTV düzenlemesinin Togg’un satışlarını olumsuz etkilediğine yönelik bir yoruma karşılık, “Hakem böyle düdük çalıyor. Müzik değişir, dans değişir. ‘İlla bu olacak’ diyecek halimiz yok. Biz sanayiciyiz, oyuncuyuz.” şeklinde konuştu.
– “(LFP batarya adına) Hazırlık yapıyoruz”
TOGG Üst Yöneticisi (CEO) Gürcan Karakaş da Togg’da taze nesil kimyalı bir bataryanın ne zaman görüleceği şeklindeki soru üzerine, batarya noktasında mümkün oldukça dünyanın en iyileriyle işbirliği yaparak yola çıktıklarını belirtti.
Batarya konusunun başından itibaren içerisinde olmak istedikleri ve devletin de desteklediği bir yaklaşım olduğunu dile getiren Karakaş, sözlerini şöyle sürdürdü:
“O zaman dünyada seri üretime girmiş, en dev ve en yüksek enerji yoğunluğu olan ve en fazla menzili sağlayacak kimyaya sahip bir şirketle başladık yola. Ama o şirket de diğer şirketlerde olduğu benzeri teknolojilerin gelişimine hazırlanıyor. Kimyanın değişiyor olması bizim bataryayı üreteceğimiz ve üretebileceğimiz yetkinliğin kaybolduğu anlamına gelmiyor. Kimlerle beraber çalıştığımız kritik.
Dolayısıyla dünyanın en iyileriyle çalışmaya devam ettiğimiz sürece de o kaynaklara ulaşacağız. Dünyanın konusunda en iyisi kimse, bir numara, iki numara kimse onlarla çalışıyoruz. Her zaman yanımızda bir tane güçlü partnerimiz var. Bizim hep tercihimiz, evet belirleyelim, iyi partner kim? Onlarla beraber yolumuza devam edelim.”
Karakaş, “LFP batarya adına hazırlık yapıyor musunuz?” sorusuna ilişkin, “Yapıyoruz.” yanıtını verdi.
– Togg, Almanya’dan ardından Fransa ve İtalya’ya girecek
Gürcan Karakaş, neden ilk Almanya’nın tercih edildiğine ilişkin, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Doğru zamanda, doğru yerde olmak bu tür olaylarda oldukça kritik. Almanya en dev pazar. Dev pazarda, en zor pazarda rakiplerinizden ayrışabileceğinizi hissediyorsanız oraya girmekten korkmazsınız, çekinmezsiniz. Bizim de derdimiz zaten dikensiz bir gül bahçesi değildi. Her zaman adına rekabete hazırlanarak geldik. Doğru zaman olduğunu düşünüyoruz ve o nedenle Almanya’ya geldik.” şeklinde konuştu.
Almanya’da rekabetçiliklerini gösterip başarılı olduktan ardından her ülkede başarılı olacaklarına inandıklarının altını çizdi.
Karakaş, Almanya’dan ardından hangi ülkelerde satışa çıkacaklarının sorulması üzerine, “Almanya’daki öğrendiklerimizi Fransa ve İtalya’da devam ederek ilerlemek istiyoruz.” aktardı.
– “T8X adına çalışmalara başladık”
TOGG CEO’su Karakaş, iki model arasında 2,5 sene olduğuna ve taze modelin ne zaman geleceğine dair bir soruya karşılık, öğrenen bir organizasyonun aynı süreçleri tekrarlarken daha hızlı ilerlediğini fakat yapay zekada, bataryada ve bağlantılı teknolojilerde oldukça hızlı bir değişimin içerisinden geçtiklerini, bu değişimi hazmederek ilerlemeleri gerektiğini belirtti.
Karakaş, “T10X’in bir küçüğü olacak T8X üzerine şimdiden çalışmalarımıza başladık. Normalde böyle bir ürünün dediğiniz doğru, 2,5 senede çıkması lazım ama biz onu 2 sene kadar evvel çıkarmak adına çabalıyoruz şu an.” diye konuştu.
Gürcan Karakaş, bayi açıp açmayacaklarına dair bir soru üzerine, sadece satış rakamlarının nereden geldiğine bakmadıklarını ve potansiyelleri de incelediklerini belirterek, “Önümüzdeki 3-5 dönem içerisinde 5-6 noktada başlayacağız acente bayiliğiyle ve oradan öğrendiklerimizle bunu artırarak ülkemizin geri kalanına biraz yaymak istiyoruz. Hibrit bir çalışmanın birbirini desteklemesi. Avrupa’ya da aynı mantıkla açılmak istiyoruz.” diye konuştu.